Langste dag 2024

De zomerzonnewende, ook wel midzomer genoemd, is met 16 uur, 16 minuten en 47 seconden zonlicht, de langste dag op het noordelijke halfrond. Tijdens een schrikkeljaar valt deze dag op 20 Juni, anders bijna altijd op 21 Juni. De astronomische zomer start op deze dag en wordt in een aantal landen nog steeds gevierd. De zomerzonnewende wordt wereldwijd door veel mensen gezien als een moment van bezinning. Verder staat het genieten met familie en vrienden op de langste dag van het jaar centraal.

Wat is een zomerzonnewende?

Langste dag 2024

Langste dag 2022
Ontspannen in Giethoorn

De zomerzonnewende op het hele noordelijke halfrond, vindt plaats op het tijdstip, dat de noordelijke as van de aarde het meest richting de zon helt. Hierdoor ontvangt het noordelijke halfrond die dag het meeste daglicht van het hele jaar. De zomerzonnewende is niet alleen de langste dag van het jaar, maar luidt ook het begin van de astronomische zomer in. Deze langste dag van het jaar die wordt gevolgd door de kortste nacht van het jaar noemen we ook weleens:

  • Zomerzonnewende
  • Midzomernacht
  • Midsommar
  • Start astronomische zomer

16 uur, 16 minuten en 47 seconden daglicht

Nederland

Tijdens de langste dag van het jaar in Nederland is er exact, 16 uur, 16 minuten en 47 seconden daglicht. Na deze dag worden de dagen korter. Dit klinkt best raar, want de hele zomer moet dan nog komen. De zomerzonnewende valt in Nederland namelijk meestal op 21 Juni. Alleen tijdens een schrikkeljaar niet, dan valt de langste dag van het jaar op 20 Juni. in 2024 zal de langste dag van het jaar vallen op 20 Juni.

Langste dag 2024 in Giethoorn

In Giethoorn hebben wij als vriendengroep ons eigen ritueel op de langste dag van het jaar. Nadat de gasten die een bootje huren in Giethoorn zijn vertrokken uit ons dorp, vieren wij het leven tijdens de zomerzonnewende. Met meegebracht eten en drinken hebben wij een gezellige avond met onze dierbaren op het eilandje in het Bovenwijde.

Stonehenge, echt zo een plek op aarde met een enorme aantrekkingskracht op mensen vanuit de hele wereld. Van deze mysterieuze rotsformatie in Zuid-Engeland is het nooit met zekerheid vastgesteld, wat voor functie deze stenen nu precies hadden. Ook weten we niet hoe oud het is. Men gaat ervan uit dat de stand van de zon heeft een rol gespeeld bij de aanleg ervan.

Summer Solstice

Net als bij ons, vindt bij Stonehenge op 21 Juni de zomerzonnewende plaats. Tijdens een schrikkeljaar op 20 Juni. In het engels wordt dit de 'summer solstice' genoemd. Tijdens deze midzomernacht komen duizenden mensen van over de hele wereld kijken naar dit natuurlijke fenomeen. In 2020 werd door corona een beperkt aantal mensen toegelaten tijdens de summer solstice. Op internet was dit in 2020 dan ook via een livestream te volgen.

Heel stone

'Heel stone' is de losse steen die net buiten de cirkel van Stonehenge ligt. Het lijkt een willekeurige plek voor een steen maar niets is minder waar. Tijdens het summer solstice moment, staat deze steen nagenoeg exact in lijn met de cirkel van Stonehenge. Dit gebeurt tijdens het opkomen van de zon.

Wanneer valt de langste dag van het jaar (in Europa) ?

Zonnewende

Wanneer de zon, gezien vanaf de aarde, haar noordelijkste of zuidelijkste positie bereikt, dan noemen we dit, de zonnewende. Tijdens deze zonnestilstand oftewel solstitium (latijn) staat de zon recht boven een van beide keerkringen: de Steenbokskeerkring in het zuiden of de Kreeftskeerkring in het noorden. Naarmate de zon schijnbaar in de richting van de Steenbokskeerkring beweegt, worden de dagen op het noordelijk halfrond weer korter en op het zuidelijk halfrond juist langer. Wanneer de zon schijnbaar naar de Kreeftskeerkring beweegt, is dit andersom. Deze schijnbare beweging keert letterlijk om op het moment van de zonnewende.

Geschiedenis

zonnewijzer

Zonnewijzer
Zonnewijzer

Onze voorouders konden aan de hand van de zon, zien hoe laat het was. Ze hadden hier iets voor gemaakt. Met behulp van de zon, bepaalden ze met een zonnewijzer, de tijd en de dag. Vandaar dat ze op de dag af wisten, op welke dag, de zon het langst scheen.

Bijgelovig

Lang voordat de kalenders en klokken waren uitgevonden, was de zomerzonnewende voor onze voorouders al een bijzonder fenomeen. Aan de hand van een zonnewijzer werd de langste dag wereldwijd als speciaal moment bestempeld. Op deze dag werd de zomer ingeluid en werden er vaak feesten gegeven. Bijgelovig als de mensen toen waren, werden tijdens deze feesten vaak offers gebracht, voor een vruchtbare oogst. De kortste dag van het jaar noemden ze ook wel:

  • Winterzonnewende
  • Midwinter
  • Winterpunt
Nederland

De zomerzonnewende was vroeger ook in ons land een bijzondere feestdag. Zo had elke streek had zijn eigen gewoonten. Er zijn stukken uit 1612 gevonden, waarin de zomerzonnewende word beschreven. Hierin verbiedt de kerk, katholieke kerkgangers mee te doen aan de ‘heidense rituelen’ rondom de zomerzonnewende. De vieringen waren in die tijd namelijk erg populair en daar was de kerk niet zo blij mee. Deze zomerfeesten verdwenen de afgelopen 100 jaar in Nederland. Dit had vooral te maken met het feit dat mensen minder bijgelovig werden.

Heden

Zonnewende wordt weer belangrijker

Midsommar 2019
Midsommar 2019

Dieren en voedsel worden tegenwoordig niet meer geofferd. De wetenschap en daaraan gekoppelde kennisontwikkeling, heeft er namelijk voor gezorgd, dat men steeds minder bijgelovig is geworden. Bovendien is het aantal gelovigen wereldwijd steeds verder afgenomen. Wel kwamen jonge mensen hiervoor in de plaats, met interesses is de eeuwenoude gebruiken van hun voorvaderen. Dat de zonnewende weer een belangrijk moment wordt in verschillende culturen is dan ook niet zo gek.

Tradities

Toch wordt de zomerzonnewende wordt in Scandinavië en Oost-Europa nog altijd uitgebreid gevierd met een groot feest. Deze tradities worden via het internet gedeeld en opgepikt door mensen over de hele wereld. De verwachting is dan ook dat dit de tradities weer nieuw leven zal gaan inblazen.

Midsommar

Midsommar is een zeer bekend feest in Zweden, maar ook in andere Scandinavische landen wordt Midzomer gevierd. In Zweden staan op die dag allemaal versierde meibomen en dragen meisjes bloemenkransen. Voor de mensen uit Zweden is het vooral een moment om vrienden en familie te ontmoeten. Ze zullen dan gezellig met elkaar eten en drinken.

 

Ons zomerzonnewende ritueel 

Zomerzonnewende (langste dag 2024) in Giethoorn

Langste dag 2022
Zomerzonnewende 2020 in Giethoorn

De zomerzonnewende en Giethoorn. Wat hebben die met elkaar te maken? Giethoorn staat bekend om zijn grachten en bruggetjes. We moeten alle toeristen die een bootje huren in Giethoorn, natuurlijk niet vergeten. Wat veel mensen overigens niet weten is dat, de meeste toeristen Giethoorn weer verlaten rond 18.00. Zo kunnen wij heerlijk ongestoord van de zomerzonnewende genieten.

Al 15 jaar een traditie

De zonnewende in de zomer is ook in Nederland te bekijken. Een open vlakte of een hoog punt is hiervoor uitermate geschikt als uitkijkpunt. Wij vieren het leven al 15 jaar lang tijdens de zomerzonnewende in Giethoorn. Samen met vrienden komen wij dan samen op en rond het grote eiland, dat midden in het meer het Bovenwijde ligt. Vanaf het eiland heb je perfect zicht op de ondergaande zon. Met een barbecue, een biertje, een wijntje en een gezellig achtergrondmuziekje proosten we daar al 15 jaar op het leven.

Langste dag 2020 (20 Juni)

Alleen de datum was ditmaal al magisch. Het zag er een tijdlang naar uit, dat door de coronaregels in Nederland, ons zonnewende ritueel in Giethoorn in 2020 niet kon doorgaan. Toch werden vlak voor 20 Juni 2020, op 1 Juni 2020, de landelijke coronaregels versoepeld. Het kon dus doorgaan. De sfeer leek wel uitbundiger dan normaal. Wat waren we hier aan toe na de intelligente lockdown.

Langste dag 2024 (20 Juni)

Binnenkort volgen hier onze plannen voor ons zomerzonnewende ritueel van 2024 in Giethoorn.

Scroll naar boven